AFM Trendzicht 2020: zorgen om aflossingsvrije hypotheken

Voor de tweede keer heeft de Autoriteit Financiële Markten (AFM) haar ‘Trendzicht’ gepubliceerd. Een van de hoofdonderwerpen in deze publicatie is de aflossingsvrije hypotheek. De AFM constateert dat in het verleden aflossingsvrije hypotheken “veelvuldig zijn afgesloten, mede gedreven door fiscale regelgeving”. Als gevolg van wijzigingen in de fiscale wetgeving is de belangstelling voor aflossingsvrije hypotheken gedaald. Op dit moment bestaat ongeveer de helft van de totale hypotheekschuld uit aflossingsvrije hypotheken. Iets minder dan de helft van de huishoudens met aflossingsvrije hypotheek heeft een volledig aflossingsvrije hypotheek. Deze vorm van hypotheken is weliswaar flexibel maar brengt ook risico’s met zich mee, met name als er geen vermogensopbouw plaatsvindt.
Een groot deel van de aflossingsvrije hypotheken loopt ligt zo’n 15-20 jaar in de toekomst af, dus rond 2035-2040. Bijna 80% van de hoofdkostwinners van huishoudens met een aflossingsvrije hypotheek bereikt voor 2040 de pensioengerechtigde leeftijd. Dat betekent in veel gevallen een inkomensterugval. Bovendien eindigt in veel gevallen de hypotheekrenteaftrek al in 2031. Dit alles kan er toe leiden dat de woninglasten niet meer kunnen worden opgebracht.
De AFM schetst verschillende opties voor de aflossing van de eigenwoningschuld. Te denken valt aan:

  • zorgen voor voldoende middelen (spaargeld, beleggingen);
  • herfinanciering (al dan niet in andere hypotheekvorm);
  • verkoop van de woning.

Niet elke optie is wenselijk of haalbaar. Daarom is vroegtijdig in actie komen wenselijk, bijvoorbeeld door tussentijds gedeeltelijk aflossen dan wel vermogen opzij te zetten voor de latere aflossing.
(Trendzicht 2020, AFM, 10 oktober 2019)

Noot:

De AFM lijkt een aantal open deuren in te trappen (ga sparen of tussentijds aflossen) bij een aflossingsvrije hypotheek, maar feit is dat er nog steeds mensen zijn die denken dat een aflossingsvrije hypotheek niet hoeft te worden afgelost. De waarde van het rapport zit met name in het feit dat inzichtelijk wordt gemaakt dat aan het einde van de looptijd van aflossingsvrije hypotheken een aantal zaken samenvalt, zoals de pensioendatum en - iets eerder - het einde van de hypotheekrenteaftrek. De inkomensachteruitgang die dan kan plaatsvinden vraagt inderdaad om actie.

(november 2019)